Ενημερωτική καμπάνια, που θα αναδεικνύει τα οφέλη της δήλωσης των ακινήτων για τους ιδιοκτήτες τους, θα συνδυάσει το υπουργείο με νέες δίμηνες παρατάσεις, αλλά και επιβολή προστίμων για τους αμελείς. Σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό, ο μέσος όρος συμμετοχής πανελλαδικά περιορίζεται στο 20%.
Με την τακτική του καρότου και του μαστίγιου, το υπουργείο Περιβάλλοντος φιλοδοξεί να αντιμετωπίσει τις μεγάλες καθυστερήσεις οι οποίες παρατηρούνται στην υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας στις περισσότερες περιοχές που βρίσκονται υπό κτηματογράφηση.
Η έως τώρα συμμετοχή κυμαίνεται από 2% έως 80%, ανάλογα με την περιοχή, σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό Δ. Οικονόμου, ο οποίος υπολογίζει ότι ο μέσος όρος διαμορφώνεται στο 20%. Για να προχωρήσει η ανάρτηση των κτηματολογικών χαρτών πρέπει να έχει δηλωθεί τουλάχιστον το 60% των ακινήτων μιας περιοχής.
Ελλειψη τίτλων
Το τέταρτο και μεγαλύτερο πρόγραμμα, με το οποίο θα ολοκληρωθεί το Κτηματολόγιο, περιλαμβάνει ακίνητα σε 3.970 οικιστικές ενότητες, που καλύπτουν το 63,3% της χώρας.
Στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι αγροτικές περιοχές, όπου κατά κανόνα δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας λόγω των μεταβιβάσεων «διά λόγου» από γονείς σε παιδιά, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις καταπατήσεων ιδιωτικών και κυρίως δημόσιων εκτάσεων.
Τη Δευτέρα αναμένονται στην Αθήνα εκπρόσωποι της Ε.Ε. για να εξετάσουν την πορεία του έργου, το οποίο περιλαμβάνεται στα προαπαιτούμενα του πρώτου Μνημονίου και έπειτα από διαδοχικές παρατάσεις πρέπει να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2020.
Το Κτηματολόγιο, που αποτελεί το σπουδαιότερο εργαλείο για την ανάπτυξη της χώρας και την κατοχύρωση των πραγματικών δικαιωμάτων επί των ακινήτων, εξασφάλισε το 2017 χρηματοδότηση 80 εκατ. ευρώ από κοινοτικά προγράμματα, που επέτρεψαν την επανεκκίνηση των κτηματογραφήσεων.
Για να διευκολυνθούν οι ιδιοκτήτες στις δηλώσεις των ακινήτων τους, το υπουργείο ετοιμάζει διπλή παρέμβαση:
● Η πρώτη περιλαμβάνει τη νέα παράταση, με νομοθετική ρύθμιση, στις προθεσμίες υποβολής δηλώσεων, η οποία θα είναι δίμηνη αλλά δεν θα λήγει στην ίδια ημερομηνία για όλες τις περιοχές, γιατί δεν επιτρέπεται από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Θα συνδυαστεί με ενημερωτική καμπάνια, με την οποία θα αναδεικνύονται τα πολλαπλά οφέλη που θα έχουν οι ιδιοκτήτες με τη δήλωση των ακινήτων τους.
● Η δεύτερη αφορά την ενεργοποίηση της υπουργικής απόφασης του 2008, που προβλέπει την επιβολή προστίμων σε όσους δεν θα υποβάλουν δηλώσεις. Διαμορφώνονται από 45 έως και 200 ευρώ, ανάλογα με το είδος του ακινήτου (κατοικία, αποθήκη, οικόπεδο, αγροτεμάχιο κ.λπ.). Με τη νέα απόφαση, που αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από τα μέσα του 2020, θα κλιμακώνονται οι επιβαρύνσεις ανάλογα με την καθυστέρηση υποβολής δήλωσης.
Εξετάζεται το ενδεχόμενο να γίνει υποχρεωτική η αναφορά του ΚΑΕΚ, του εντεκαψήφιου κωδικού που συνοδεύει κάθε ακίνητο το οποίο εγγράφεται στο Κτηματολόγιο, για την έκδοση οικοδομικής άδειας. Η βεβαίωση εγγραφής είναι ήδη υποχρεωτική για όλες τις συμβολαιογραφικές πράξεις (γονικές παροχές, αγοραπωλησίες κ.λπ.) σε όλες τις περιοχές που έχουν ενταχθεί στο Κτηματολόγιο.
Στα σχέδια του Κωστή Χατζηδάκη περιλαμβάνεται η μετατροπή σε Α.Ε. του φορέα του Κτηματολογίου που σήμερα είναι ΝΠΔΔ. Εκτιμά ότι η επαναφορά στο καθεστώς που ίσχυε ώς το 2017 θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη ευελιξία και θα επιτρέψει τη στελέχωση της νομικής υπηρεσίας του.
Επιτροπή ειδικών
Με ευθύνη του γενικού γραμματέα Κ. Αραβώση, προχωρά η συγκρότηση επιτροπής από ειδικούς επιστήμονες που θα επεξεργαστεί νομοθετική ρύθμιση για τις «οικιστικές πυκνώσεις», τους διαμορφωμένους οικισμούς αυθαιρέτων σε περιοχές που είχαν δασικό χαρακτήρα. Υπολογίζεται ότι καλύπτουν 120.000 στρέμματα και με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο δεν επιτρέπεται να ενταχθούν στο σχέδιο και να γίνει τακτοποίηση των αυθαιρέτων.
Το ΣτΕ έχει ζητήσει να ενταχθούν στις αναρτήσεις των δασικών χαρτών και με αυτό το δεδομένο το υπουργείο ευελπιστεί να διαμορφώσει πρόταση που δεν θα προσκρούει στο Σύνταγμα. Το νομοσχέδιο που είχε κατατεθεί στη Βουλή στις αρχές Ιουνίου από την προηγούμενη κυβέρνηση προβλέπει διατήρηση των κτισμάτων για 25 χρόνια, με την καταβολή υψηλών προστίμων με τα οποία θα χρηματοδοτηθούν παρεμβάσεις που θα εξασφαλίζουν το περιβαλλοντικό ισοζύγιο.
Ο Δ. Οικονόμου εμφανίζεται αισιόδοξος για την ενεργοποίηση της μεταφοράς συντελεστή δόμησης και δηλώνει πως «σε λίγους μήνες» θα έχουν δημιουργηθεί Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ), όπως επιβάλλει το ΣτΕ με αλλεπάλληλες αποφάσεις του για τον θεσμό. Η υποχρέωση είχε θεσμοθετηθεί πριν από μία δεκαετία, αλλά ώς τώρα έχουν δημιουργηθεί μόνον τρεις ΖΥΣ.
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος έχει προαναγγείλει κίνητρα, πιθανότατα αύξηση συντελεστών δόμησης, για να ενεργοποιηθούν οι δήμοι και να περιλάβουν τέτοιες ζώνες στα πολεοδομικά σχέδια της περιοχής τους.
Η λήψη μέτρων που θα διευκολύνουν την κίνηση ατόμων με αναπηρία αποτελεί προτεραιότητα για τον γενικό γραμματέα Χωροταξίας Ευθ. Μπακογιάννη, που εκπροσώπησε το υπουργείο σε ειδική σύσκεψη που έγινε χθες στο μέγαρο Μαξίμου.
Η αρχή θα γίνει από τα δημόσια κτίρια, ενώ με τον Κτιριοδομικό Κανονισμό, που ισχύει από το 2002, οι νέες οικοδομές πρέπει να ακολουθούν ειδικές προδιαγραφές σε ασανσέρ και άλλους κοινόχρηστους χώρους, για να χωρούν αναπηρικά αμαξίδια.