6973619315 
Λιαπάδες
Τον δρόμο προς την υλοποίησή τους ξαναπήραν, ύστερα από δύο χρόνια αναμονής, έργα συνολικού ύψους 2,5 δισ. ευρώ ● Το κώλυμα είχε προκύψει με την αποκάλυψη ότι μεγάλες κατασκευαστικές είχαν στήσει «καρτέλ» στους διαγωνισμούς από το 1989 μέχρι το 2012.
Μεγάλα έργα, με συνολικό προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 2,5 δισ. ευρώ, ξεμπλοκάρονται με την τροπολογία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών που εντάχθηκε χθες στο αναπτυξιακό νομοσχέδιο. Το πράσινο φως για τη νομοθετική παρέμβαση δόθηκε στην αρχή της εβδομάδας με απόφαση του ΣτΕ.
Κινείται γενικά σε σωστή κατεύθυνση, σημειώνεται ωστόσο ότι η κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει ζητήσει τη γνωμοδότηση της κατ’ εξοχήν αρμόδιας Επιτροπής Ανταγωνισμού, η οποία έχει διατυπώσει τεκμηριωμένη θέση που θα βοηθούσε να αποφευχθούν αστοχίες σε επιμέρους διατάξεις της τροπολογίας.
Το πρόβλημα για τα έργα είχε ανακύψει το καλοκαίρι του 2017. Υστερα από πολλές καθυστερήσεις, η Επιτροπή Ανταγωνισμού υπό την προεδρία του Δ. Κυριτσάκη εξέδωσε τότε πόρισμα σύμφωνα με το οποίο η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών κατασκευαστικών, μεταξύ των οποίων «Ακτωρ», «Αβαξ», ΤΕΡΝΑ και Intrakat, είχε συγκροτήσει καρτέλ στους διαγωνισμούς των έργων της περιόδου 1989-2012. Οι κατηγορίες στηρίχθηκαν σε στοιχεία τα οποία είχαν συγκεντρωθεί από εφόδους σε τεχνικά γραφεία που είχαν γίνει το 2013.
Οι εμπλεκόμενοι αποδέχθηκαν τη συμμετοχή τους και έτσι είχαν πετύχει μείωση προστίμων, που διαμορφώθηκαν στα 80 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι από την αρχή είχαν διαχωριστεί οι έρευνες για τις ξένες κατασκευαστικές, παρ’ όλο που ήταν επικεφαλής στα σημαντικότερα από τα «ύποπτα» έργα, για τις οποίες το πόρισμα εκδόθηκε στις αρχές του 2019.
Με τον νόμο 3959/2011 και την προσθήκη του 2016, είχαν θεσπιστεί κίνητρα επιείκειας και διευθέτησης για όσους παραβιάζουν όρους του υγιούς ανταγωνισμού. Ηταν επίσης σαφές ότι είχε λήξει ο αποκλεισμός των εταιρειών από νέους διαγωνισμούς και με αυτό το δεδομένο προχώρησαν οι δημοπρατήσεις νέων έργων. Ξεχωρίζει η κατασκευή της νέας γραμμής στο Μετρό της Αθήνας από το άλσος Βεΐκου ώς την περιοχή Γουδή, με προϋπολογισμό 1,8 δισ. ευρώ.
Η νέα εμπλοκή προέκυψε με την υπ’ αριθμό C 124/2017 απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που εκδόθηκε με αφορμή την αντιδικεία δύο, μεσαίας δυναμικότητας, γερμανικών εταιρειών. Ορίζει ότι όσες εταιρείες συμμετείχαν σε συμπράξεις που είχαν αποτέλεσμα τη στρέβλωση του ανταγωνισμού, αποκλείονται από διαγωνισμούς δημόσιων έργων για τουλάχιστον τρία χρόνια, ενώ έχουν υποχρέωση να αποδείξουν ότι έχουν πάρει μέτρα για να μην επαναλάβουν ανάλογες πρακτικές στο μέλλον. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι ο χρόνος αποκλεισμού υπολογίζεται με βάση την ημερομηνία έκδοσης της καταδικαστικής απόφασης και όχι από την τέλεση του αδικήματος.
Στην περίπτωση των ελληνικών κατασκευαστικών ο χρόνος παραγραφής μετρά από τον Σεπτέμβριο του 2017 και επομένως οι εταιρείες που είχαν εμπλακεί στο καρτέλ δεν έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν σε διαγωνισμούς ώς το φθινόπωρο του 2020. Το νέο στοιχείο αξιοποιήθηκε από άλλες κατασκευαστικές εταιρείες που προχώρησαν σε μπαράζ δικαστικών προσφυγών. «Φτάσαμε να έχουν οι δικηγόροι περισσότερα έσοδα από τα έργα από τους μηχανικούς που τα κατασκευάζουν», ήταν η χαρακτηριστική ατάκα κορυφαίου παράγοντα του κατασκευαστικού τομέα.
Με την τροπολογία ορίζεται ότι παρέχεται πλήρης απαλλαγή σε παραβάτη των διατάξεων οι οποίες διασφαλίζουν τον υγιή ανταγωνισμό, με την προϋπόθεση ότι αναγνωρίζει την ευθύνη του. Συνοδεύεται από υποχρέωση πλήρους εξόφλησης του προστίμου, αλλά προβλέπεται και τμηματική καταβολή του. Είναι επίσης υποχρεωμένος να καταθέσει όλα τα έγγραφα που θα ζητηθούν από την αναθέτουσα αρχή και πιστοποιούν ότι έχει πάρει μέτρα συμμόρφωσης στους κανόνες του ανταγωνισμού.
